Chườm nóng hay chườm lạnh?

y học thể thao - 18/06/2025

Nhiệt trị liệu là một trong những phương pháp hỗ trợ thường được sử dụng trong thực hành vật lý trị liệu nhằm mục tiêu giảm đau, tăng tuần hoàn, hoặc kiểm soát phản ứng viêm. Tuy nhiên, việc áp dụng nhiệt nóng hay lạnh cần tuân thủ những nguyên tắc cụ thể, tránh sử dụng sai dẫn đến phản tác dụng.

Chườm lạnh (Cold therapy/Cryotherapy)

Chỉ định:

– Giai đoạn viêm cấp tính sau chấn thương (thường trong vòng 24–72 giờ đầu)

– Các tình trạng sưng, phù nề, đau cấp

– Sau can thiệp phẫu thuật để giảm đau và kiểm soát viêm

Cơ chế tác dụng:

Nhiệt độ thấp sẽ làm giảm lưu lượng máu đến vùng bị tổn thương, giúp làm chậm tốc độ viêm và giảm nguy cơ sưng tấy cũng như tổn thương mô. Lạnh cũng có tác động gây tê cục bộ làm tê các mô bị đau, khiến cho các tín hiệu về cơn đau truyền đến não bị bất hoạt hoặc chậm lại.

– Thời gian chườm: 15–20 phút/lần, cách nhau vài giờ

– Lưu ý: không sử dụng liệu pháp chườm lạnh nếu có nguy cơ bị chuột rút, vì lạnh có thể làm cho tình trạng này tồi tệ hơn, cơ thể đang bị lạnh, có vết thương hở hoặc da bị phồng rộp, người có bệnh hoặc tổn thương liên quan đến mạch máu, hoặc rối loạn chức năng giao cảm, trong đó rối loạn thần kinh ảnh hưởng đến lưu lượng máu, người bị dị ứng với lạnh, người bị đau do co thắt cơ hoặc co thắt mạch… Ngoài ra, cần tránh chườm trực tiếp lên da để ngừa bỏng lạnh (nên có lớp vải mỏng)

Chườm nóng (Hot therapy/Thermotherapy):

Chỉ định:

– Đau mạn tính, căng cơ, co cứng mô mềm

– Giảm đau trong các bệnh lý mạn tính như thoái hóa khớp, đau lưng cơ năng

– Chuột rút, co rút cơ

– Chuẩn bị trước vận động trị liệu để tăng hiệu quả co duỗi

Cơ chế tác dụng: Chườm nóng lên vùng bị viêm sẽ làm giãn mạch, thúc đẩy lưu thông máu, giúp các cơ bị đau và căng được thư giãn. Chườm nóng còn giúp loại bỏ sự tích tụ axit lactic trong cơ (thường xảy ra sau tập thể dục thể thao). Nhiệt độ nóng cũng giúp thư giãn tâm lý, qua đó làm cơn đau dịu đi

Thời gian áp dụng: 15–30 phút/lần tùy loại tác nhân (túi chườm nóng, đèn hồng ngoại, gạc ấm…)

Lưu ý: Không nên sử dụng nhiệt nếu da có hiện tượng nóng, đỏ hoặc viêm; Người bị vết thương hở; Khu vực cần tác động bị tê liệt mất cảm giác hay người bệnh không nhạy cảm với nhiệt do bệnh thần kinh ngoại biên hoặc tình trạng tương tự vì có thể gây bỏng.

Tóm lại, nên dùng chườm lạnh cho giảm đau cấp tính, các chấn thương liên quan đến xương khớp, và nên dùng chườm nóng cho giảm đau các loại mãn tính và chấn thương liên quan đến cơ. Tuy nhiên, nếu không giảm đau với phương pháp chườm nóng và chườm lạnh, cần đến bác sĩ để được thăm khám và tư vấn đầy đủ hơn.

CN PHCN. Tiết Ngọc Linh Chi

Đơn vị Điều trị ban ngày

————————————–

Mọi chi tiết xin liên hệ:

Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM – Cơ sở 3

221B Hoàng Văn Thụ – Phường 8 – Quận Phú Nhuận – TPHCM

Thời gian hoạt động:

– Thứ 2 đến Thứ 6 sáng từ 7h00 – 11h30, chiều từ 13h00 – 16h30.

– Thứ 7 từ 7h00 – 11h30, chiều Thứ 7 và ngày Chủ Nhật nghỉ.

Điện thoại: 02838.444.771 – 02838.420.070