Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - Cơ sở 3
ĂN UỐNG HỖ TRỢ ĐIỀU TRỊ BỆNH LÝ VIÊM MŨI XOANG
Viêm xoang là bệnh lý tai mũi họng khá phổ biến thường gặp ở mọi lứa tuổi.
Phân loại viêm xoang gồm:
- Viêm xoang cấp (đột ngột, kéo dài trong khoảng 4 tuần)
- Viêm xoang mãn tính (kéo dài hơn 12 tuần).
Viêm xoang thường gặp là viêm xoang sàng, viêm xoang trán, viêm xoang bướm, viêm xoang hàm. Có thể xảy ra viêm ở một hay nhiều xoang cùng lúc.
Nguyên nhân gây viêm xoang thường gặp:
- Dị ứng: dị ứng thời tiết, dị ứng với các dị nguyên như phấn hoa, bụi nhà, lông chó mèo, …
- Vận mạch: người bệnh xuất hiện nghẹt mũi, sổ mũi mỗi khi thay đổi về nhiệt độ hay thay đổi độ ẩm không khí, stress, …
- Bất thường về giải phẫu như vẹo lệch vách ngăn, bóng hơi cuốn giữa, polyp mũi,…
- Do hội chứng trào ngược dạ dày – thực quản, do nhiễm khuẩn,…
Các triệu chứng của bệnh viêm mũi xoang:
- Ngạt tắc mũi.
- Xì mũi hoặc khịt khạc mủ nhầy hay mủ đặc.
- Ðau nhức vùng mặt.
- Mất hoặc giảm khứu giác.
- Kèm theo bệnh nhân có thể bị đau đầu, ho, mệt mỏi, hơi thở hôi…
Để có chẩn đoán chính xác, các Bác sĩ thường cho chỉ định nội soi mũi, chụp phim X-Quang (Blondeau, Hirtz), CT-Scan.
Ngoài tuân thủ điều trị theo y lệnh của bác sĩ, chúng ta cũng cần phải chú ý đến môi trường sống lành mạnh và chế độ ăn uống hợp lý.
THỰC PHẨM NÊN ĂN TRONG VIÊM XOANG
- Tăng cường ăn các thực phẩm chứa nhiều chất béo omega-3 giúp hỗ trợ ngăn chặn các phản ứng viêm, giảm sưng tấy khó chịu, tăng cường sức sứ đề kháng như: Cá thu, cá hồi, cá trích, quả óc chó, …
- Bổ sung thêm các thực phẩm chứa nhiều vitamin C để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể như: ớt chuông, cải xanh, đu đủ, dâu tây, súp lơ, cam, ổi, …
- Nên ăn thêm một số loại thức ăn có chứa các chất oxy hoá, kháng histamin, chống viêm tự nhiên như tỏi, hành tây, gừng, nghệ, … giúp cải thiện các triệu chứng, tuy nhiên không nên sử dụng quá nhiều sẽ làm nóng trong người.
- Tăng cường ăn các thực phẩm từ đậu nành giúp cung cấp canxi, khoáng tố cần thiết cho chức năng chống dị ứng.
Chú ý: Mỗi ngày nên uống đủ từ 1,5 đến 2 lít nước. Khi cơ thể đủ nước, dịch nhầy sẽ loãng ra giúp dễ khạc đờm, xì mũi, tống các chất dịch tiết ra ngoài giúp mũi thông thoáng hơn, làm giảm tình trạng nghẹt mũi, đau đầu khó chịu. Thời gian uống nước thích hợp là khi vừa ngủ dậy, sau khi vận động nhiều, uống sau các bữa ăn, trước khi đi ngủ nửa tiếng và uống nước khi khát. Khi uống nên chia uống thành các ngụm nhỏ, uống từ từ sẽ có lợi hơn cho sức khoẻ.
THỰC PHẨM NÊN TRÁNH TRONG VIÊM XOANG
- Hạn chế những thực phẩm dễ gây dị ứng như thịt bò, cua, tôm, đậu phộng, …
- Hạn chế dùng sữa và các chế phẩm từ sữa do khi sử dụng nhiều làm lượng dịch nhầy trong mũi lẫn độ đặc của dịch nhầy đều tăng lên, làm nghẽn các xoang. Chính vì chất nhầy có thể gây ảnh hưởng đến sự lưu thông của khí, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn tồn tại và phát triển trong hốc xoang và gây viêm nhiễm.
- Không dùng các thực phẩm chứa chất kích thích như: cà phê, bia, rượu hay đồ uống có gas vì những đồ uống này gây mất nước, làm cho dịch nhầy đặc lại, ảnh hưởng xấu đến việc đẩy dịch nhầy ứ đọng trong xoang ra ngoài. Hơn nữa, các loại đồ uống này còn dễ gây bệnh trào ngược dạ dày-thực quản. Acid ở dạ dày khi trào ngược lên không tốt cho niêm mạc đường tai – mũi – họng.
- Hạn chế sử dụng các đồ ăn nhanh (fast food) nhiều dầu mỡ như Hamburger, gà rán, bánh mì Sandwich, pizza, … do chứa nhiều chất béo làm tăng tiết dịch nhầy và gây tắc các hốc xoang, làm nặng thêm các triệu chứng khó chịu ở bệnh nhân bị viêm xoang.
- Hạn chế các thực phẩm cay nóng, món ăn nhiều gia vị dễ gây trào ngược dạ dày, acid dịch vị khiến cho cổ họng bị kích thích, dịch mủ ứ đọng trong hốc xoang nhiều hơn. Bên cạnh đó, chúng còn kích thích khiến niêm mạc mũi họng bị sưng viêm nặng hơn và nguy cơ nhiễm trùng. Kết quả là tình trạng viêm xoang nặng nề, triệu chứng khó chịu hơn.
Chú ý: Tránh sử dụng các đồ lạnh như nước đá, nước để trong tủ lạnh, kem, … do sự thay đổi nhiệt độ đột ngột sẽ là nguyên nhân tạo ra kích thích đối với niêm mạc vùng hầu họng và đường hô hấp. Ăn uống ấm sẽ có lợi hơn cho sức khoẻ.
- Viêm xoang cấp (đột ngột, kéo dài trong khoảng 4 tuần)
- Viêm xoang mãn tính (kéo dài hơn 12 tuần).
Viêm xoang thường gặp là viêm xoang sàng, viêm xoang trán, viêm xoang bướm, viêm xoang hàm. Có thể xảy ra viêm ở một hay nhiều xoang cùng lúc.
Nguyên nhân gây viêm xoang thường gặp:
- Dị ứng: dị ứng thời tiết, dị ứng với các dị nguyên như phấn hoa, bụi nhà, lông chó mèo, …
- Vận mạch: người bệnh xuất hiện nghẹt mũi, sổ mũi mỗi khi thay đổi về nhiệt độ hay thay đổi độ ẩm không khí, stress, …
- Bất thường về giải phẫu như vẹo lệch vách ngăn, bóng hơi cuốn giữa, polyp mũi,…
- Do hội chứng trào ngược dạ dày – thực quản, do nhiễm khuẩn,…
Các triệu chứng của bệnh viêm mũi xoang:
- Ngạt tắc mũi.
- Xì mũi hoặc khịt khạc mủ nhầy hay mủ đặc.
- Ðau nhức vùng mặt.
- Mất hoặc giảm khứu giác.
- Kèm theo bệnh nhân có thể bị đau đầu, ho, mệt mỏi, hơi thở hôi…
Để có chẩn đoán chính xác, các Bác sĩ thường cho chỉ định nội soi mũi, chụp phim X-Quang (Blondeau, Hirtz), CT-Scan.
Ngoài tuân thủ điều trị theo y lệnh của bác sĩ, chúng ta cũng cần phải chú ý đến môi trường sống lành mạnh và chế độ ăn uống hợp lý.
THỰC PHẨM NÊN ĂN TRONG VIÊM XOANG
- Tăng cường ăn các thực phẩm chứa nhiều chất béo omega-3 giúp hỗ trợ ngăn chặn các phản ứng viêm, giảm sưng tấy khó chịu, tăng cường sức sứ đề kháng như: Cá thu, cá hồi, cá trích, quả óc chó, …
- Bổ sung thêm các thực phẩm chứa nhiều vitamin C để tăng cường sức đề kháng cho cơ thể như: ớt chuông, cải xanh, đu đủ, dâu tây, súp lơ, cam, ổi, …
- Nên ăn thêm một số loại thức ăn có chứa các chất oxy hoá, kháng histamin, chống viêm tự nhiên như tỏi, hành tây, gừng, nghệ, … giúp cải thiện các triệu chứng, tuy nhiên không nên sử dụng quá nhiều sẽ làm nóng trong người.
- Tăng cường ăn các thực phẩm từ đậu nành giúp cung cấp canxi, khoáng tố cần thiết cho chức năng chống dị ứng.
Chú ý: Mỗi ngày nên uống đủ từ 1,5 đến 2 lít nước. Khi cơ thể đủ nước, dịch nhầy sẽ loãng ra giúp dễ khạc đờm, xì mũi, tống các chất dịch tiết ra ngoài giúp mũi thông thoáng hơn, làm giảm tình trạng nghẹt mũi, đau đầu khó chịu. Thời gian uống nước thích hợp là khi vừa ngủ dậy, sau khi vận động nhiều, uống sau các bữa ăn, trước khi đi ngủ nửa tiếng và uống nước khi khát. Khi uống nên chia uống thành các ngụm nhỏ, uống từ từ sẽ có lợi hơn cho sức khoẻ.
THỰC PHẨM NÊN TRÁNH TRONG VIÊM XOANG
- Hạn chế những thực phẩm dễ gây dị ứng như thịt bò, cua, tôm, đậu phộng, …
- Hạn chế dùng sữa và các chế phẩm từ sữa do khi sử dụng nhiều làm lượng dịch nhầy trong mũi lẫn độ đặc của dịch nhầy đều tăng lên, làm nghẽn các xoang. Chính vì chất nhầy có thể gây ảnh hưởng đến sự lưu thông của khí, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn tồn tại và phát triển trong hốc xoang và gây viêm nhiễm.
- Không dùng các thực phẩm chứa chất kích thích như: cà phê, bia, rượu hay đồ uống có gas vì những đồ uống này gây mất nước, làm cho dịch nhầy đặc lại, ảnh hưởng xấu đến việc đẩy dịch nhầy ứ đọng trong xoang ra ngoài. Hơn nữa, các loại đồ uống này còn dễ gây bệnh trào ngược dạ dày-thực quản. Acid ở dạ dày khi trào ngược lên không tốt cho niêm mạc đường tai – mũi – họng.
- Hạn chế sử dụng các đồ ăn nhanh (fast food) nhiều dầu mỡ như Hamburger, gà rán, bánh mì Sandwich, pizza, … do chứa nhiều chất béo làm tăng tiết dịch nhầy và gây tắc các hốc xoang, làm nặng thêm các triệu chứng khó chịu ở bệnh nhân bị viêm xoang.
- Hạn chế các thực phẩm cay nóng, món ăn nhiều gia vị dễ gây trào ngược dạ dày, acid dịch vị khiến cho cổ họng bị kích thích, dịch mủ ứ đọng trong hốc xoang nhiều hơn. Bên cạnh đó, chúng còn kích thích khiến niêm mạc mũi họng bị sưng viêm nặng hơn và nguy cơ nhiễm trùng. Kết quả là tình trạng viêm xoang nặng nề, triệu chứng khó chịu hơn.
Chú ý: Tránh sử dụng các đồ lạnh như nước đá, nước để trong tủ lạnh, kem, … do sự thay đổi nhiệt độ đột ngột sẽ là nguyên nhân tạo ra kích thích đối với niêm mạc vùng hầu họng và đường hô hấp. Ăn uống ấm sẽ có lợi hơn cho sức khoẻ.
Tác giả bài viết: PGS TS BS. Lưu Thị Hiệp
Trích nguồn: Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - Cơ sở 3
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
