Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - Cơ sở 3
ĐIỀU TRỊ NHỌT TÁI PHÁT BẰNG Y HỌC CỔ TRUYỀN
Nhọt là tình trạng nhiễm trùng nang lông, nhọt độc là tập hợp liền kề của hai hay nhiều nhọt và có thể lan rộng ra vùng da xung quanh và mô dưới da.
Biểu hiện dưới dạng nốt ban đỏ, mềm, viêm, dao động với nhiều mụn mủ trên bề mặt. Chúng có thể phát sinh ở bất kì vị trí nào có lông nào trên cơ thể và phổ biến nhất ở những vùng da như sau cổ, lưng, đùi, nách và bẹn.
Vi khuẩn gây bệnh phổ biến nhất là Staphylococcus aureus và có thể được tìm thấy ở các vùng kẽ như bẹn, nách, mông và cổ. Khi da có sang thương do chấn thương hay cào gãi, hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ vi khuẩn xâm nhập vào nang lông và gây bệnh. Trong đó các điều kiện thuận lợi dẫn đến hàng rào bảo vệ da bị tổn thương bao gồm: chàm, đái tháo đường, sử dụng rượu, suy dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch, béo phì và vệ sinh kém......Hiện nay nhọt thường được rạch và dẫn lưu, kháng sinh đường uống và thuốc kháng sinh tại chỗ có thể được sử dụng như một liệu pháp bổ trợ.
Theo YHCT nhọt, hậu bối là kết quả của phong nhiệt hoặc thấp nhiệt tà tương tác với các chất độc trong ngũ tạng và hậu quả là Phế và Dinh không hòa hợp, khí trệ, huyết ứ, từ đó dẫn đến tắc nghẽn kinh mạch.
Người bệnh HX 33 tuổi, đến khám phòng khám Da - Thẩm mỹ YHCT với tình trạng vùng nách có khối có mủ sưng nóng đỏ và gây đau. NB cho biết tình trạng này tái phát nhiều lần trong 1 năm qua sau khi NB nhiễm COVID 19 với biểu hiện bắt đầu bằng một vết sưng đỏ với mụn mủ có kích thước bằng hạt đậu, nóng và đau sau đó to dần ra, phát triển thành nhiều mụn mủ và giống như một tổ ong. Ở giai đoạn loét, một phần bề mặt bị hoại tử và vỡ ra, chảy mủ nhiều và để lại vết thương hở. Điều này làm ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống và khả năng làm việc dù NB đã được điều trị theo phác đồ (chích rạch, kháng sinh đường uống và kháng sinh bôi và điều trị dự phòng 2 tháng sau đó). Qua thăm khám ghi nhận khối viêm mềm, nhô cao kích thước 2x3cm, bề mặt sang thương có những mụn mủ nhỏ và vùng mô xung quanh sưng nề, đỏ, ấn đau, hạch nách P sưng to. NB được điều trị bằng kháng sinh theo phác đồ chuẩn kết hợp thuốc thảo dược và phương pháp không dùng thuốc thì tình trạng da không còn mủ, hết sưng đau và sinh hoạt trở lại bình thường sau 1 tuần. NB được hướng dẫn thêm chế độ chăm sóc và chế độ ăn uống sinh hoạt, tập luyện tại nhà theo YHCT nhằm phòng tránh tái phát.
Tùy thuộc vào giai đoạn bệnh mà có chẩn đoán phân biệt đối với nhọt bao gồm mụn nang, viêm tuyến mồ hôi mủ, viêm mô tế bào,...... do đó khi có bất kỳ dấu hiệu, triệu chứng nào người bệnh nên đến các cơ sở khám chữa bệnh để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh tình trạng nhiễm trùng da lan rộng.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1/ Troxell T, Hall CA. Carbuncle. [Updated 2023 Jan 12]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK554459/.
2/ InformedHealth.org [Internet]. Cologne, Germany: Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG); 2006-. Boils and carbuncles: Overview. 2018 Jun 14. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK513141/
Vi khuẩn gây bệnh phổ biến nhất là Staphylococcus aureus và có thể được tìm thấy ở các vùng kẽ như bẹn, nách, mông và cổ. Khi da có sang thương do chấn thương hay cào gãi, hàng rào bảo vệ da bị phá vỡ vi khuẩn xâm nhập vào nang lông và gây bệnh. Trong đó các điều kiện thuận lợi dẫn đến hàng rào bảo vệ da bị tổn thương bao gồm: chàm, đái tháo đường, sử dụng rượu, suy dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch, béo phì và vệ sinh kém......Hiện nay nhọt thường được rạch và dẫn lưu, kháng sinh đường uống và thuốc kháng sinh tại chỗ có thể được sử dụng như một liệu pháp bổ trợ.
Theo YHCT nhọt, hậu bối là kết quả của phong nhiệt hoặc thấp nhiệt tà tương tác với các chất độc trong ngũ tạng và hậu quả là Phế và Dinh không hòa hợp, khí trệ, huyết ứ, từ đó dẫn đến tắc nghẽn kinh mạch.
Người bệnh HX 33 tuổi, đến khám phòng khám Da - Thẩm mỹ YHCT với tình trạng vùng nách có khối có mủ sưng nóng đỏ và gây đau. NB cho biết tình trạng này tái phát nhiều lần trong 1 năm qua sau khi NB nhiễm COVID 19 với biểu hiện bắt đầu bằng một vết sưng đỏ với mụn mủ có kích thước bằng hạt đậu, nóng và đau sau đó to dần ra, phát triển thành nhiều mụn mủ và giống như một tổ ong. Ở giai đoạn loét, một phần bề mặt bị hoại tử và vỡ ra, chảy mủ nhiều và để lại vết thương hở. Điều này làm ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống và khả năng làm việc dù NB đã được điều trị theo phác đồ (chích rạch, kháng sinh đường uống và kháng sinh bôi và điều trị dự phòng 2 tháng sau đó). Qua thăm khám ghi nhận khối viêm mềm, nhô cao kích thước 2x3cm, bề mặt sang thương có những mụn mủ nhỏ và vùng mô xung quanh sưng nề, đỏ, ấn đau, hạch nách P sưng to. NB được điều trị bằng kháng sinh theo phác đồ chuẩn kết hợp thuốc thảo dược và phương pháp không dùng thuốc thì tình trạng da không còn mủ, hết sưng đau và sinh hoạt trở lại bình thường sau 1 tuần. NB được hướng dẫn thêm chế độ chăm sóc và chế độ ăn uống sinh hoạt, tập luyện tại nhà theo YHCT nhằm phòng tránh tái phát.
Tùy thuộc vào giai đoạn bệnh mà có chẩn đoán phân biệt đối với nhọt bao gồm mụn nang, viêm tuyến mồ hôi mủ, viêm mô tế bào,...... do đó khi có bất kỳ dấu hiệu, triệu chứng nào người bệnh nên đến các cơ sở khám chữa bệnh để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh tình trạng nhiễm trùng da lan rộng.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1/ Troxell T, Hall CA. Carbuncle. [Updated 2023 Jan 12]. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2023 Jan-. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK554459/.
2/ InformedHealth.org [Internet]. Cologne, Germany: Institute for Quality and Efficiency in Health Care (IQWiG); 2006-. Boils and carbuncles: Overview. 2018 Jun 14. Available from: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK513141/
Tác giả bài viết: ThS BS. Nguyễn Thị Quý
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
