Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - Cơ sở 3https://bvdaihoccoso3.com.vn/coso3/uploads/logo-site.png
Thứ ba - 30/05/2023 03:45
Chăm sóc và điều trị người tiểu đường ở người cao tuổi phức tạp hơn người trẻ bởi sinh lý có nhiều thay đổi, có nhiều bệnh kết hợp, bởi đã mắc lâu, nặng hơn nhưng đáp ứng với thuốc kém, trong khi lại rất dễ nhạy cảm với tác dụng phụ tương tác do thuốc gây ra, thường dễ xảy ra biến chứng, tai biến, khi xảy ra khó thậm chí không hồi phục, dẫn đến tử vong.
NHỮNG VẤN ĐỀ TUỔI TÁC LIÊN QUAN ĐẾN TIỂU ĐƯỜNG
🔹Thời gian sống của người bệnh: Việc đặt ra chiến lược và mục tiêu điều trị liên quan rất nhiều đến thời gian sống của người tiểu đường. Có thể lượng giá thời gian sống của người tiểu đường thông qua sự đánh giá mức độ hoàn chỉnh các chức năng (còn tốt hay suy giảm đến mức xấu), thông qua sự đánh giá không chỉ bệnh tiểu đường mà còn các bệnh mắc kèm khác.
🔹Có sự thay đổi sinh lý: Ăn uống kém, thay đổi thất thường, hấp thu ở ruột chậm, giảm dự trữ glycogen ở gan, suy giảm chức năng thận, chậm đáp ứng hormon điều hòa ngược khi hạ đường huyết. Các thay đổi này sẽ ảnh hưởng rất lớn đến việc dùng thuốc việc ổn định chế độ ăn, luyện tập.
🔹Chỉ số đường huyết thay đổi theo tuổi: Chỉ số đường huyết tăng dần theo tuổi, đường huyết sau ăn thường > 200mg/ dL làm tăng nguy cơ biến chứng mạch máu lớn.
🔹Có nhiều bệnh đi kèm: Trước hết có thể suy dinh dưỡng. Suy dinh dưỡng lại ảnh hưởng đến các bệnh khác. Các bệnh Alzheimer, trầm cảm làm tăng thêm tốc độ suy giảm nhận thức do tiểu đường. Bệnh suy giáp làm ruột chậm hấp thu glucose, mô ngoại vi chậm tiếp nhận glucose, giảm tân sinh đường; dù suy giáp nhẹ vẫn có nguy cơ cao hạ đường huyết. Mắc tiểu đường lâu, có thể xuất hiện hay nặng thêm các bệnh rối loạn chuyển hóa như rối loạn lipid máu, cao huyết áp, một số bệnh tim mạch, các bệnh này đến lượt mình lại làm nặng thêm bệnh tiểu đường.
🔹Tiểu đường ảnh hưởng đến chức năng các cơ quan: tiểu đường làm xuất hiện hay nặng thêm các bệnh trong hội chứng rối loạn chuyển hóa cuối cùng đưa đến các biến chứng cơ bản ở tim mạch, thận, thần kinh... rồi dẫn đến biến chứng thứ cấp ở da, mắt cơ xương khớp. Ở người cao tuổi do sự già hóa các cơ quan nên các biến chứng dễ xảy ra và nặng.
Điều trị tiểu đường ở người trẻ hay cao tuổi đều theo nguyên tắc chung là dùng thuốc cộng với chế độ ăn, luyện tập thích hợp để đưa đường huyết trở về mức ngang với ngưỡng sinh lý( đường huyết mục tiêu). Tuy nhiên, người tiểu đường cao tuổi cần có sự chăm sóc, điều trị khác biệt.
CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG, LỐI SỐNG, AN TOÀN ĐIỀU TRỊ CHO NGƯỜI TIỂU ĐƯỜNG CAO TUỔI
🔹Tránh ăn uống quá kiêng khem cho người > 70 tuổi hoặc suy dinh dưỡng. Chế độ ăn giống như cộng đồng nhưng chất lượng ăn số ăn lần ăn điều chỉnh tùy theo từng người.
🔹Thiếu vitamin D ở người cao tuổi được ghi nhận đi kèm với bệnh tiểu đường.
🔹Tùy theo thể chất từng người mà chọn cách tập luyện thể lực. Tuổi tác làm giảm khối cơ và sức mạnh cơ ảnh hưởng đến khả năng tập kéo theo giảm nhạy cảm insulin song đều đều có thể khắc phục được bằng những bài tập phù hợp( như tập kháng lực, cân bằng, tập dẻo dai).
🔹Trước khi tập cần chú ý sàng lọc những môn tập, những động tác tập có ảnh hưởng không lợi đến các biến chứng mạch máu lớn và nhỏ vì có thể làm nặng thêm khi tập.
🔹Trong điều trị tiểu đường ở người cao tuổi nên chọn phác đồ đơn giản( tránh dùng nhiều thuốc nên dùng loại thuốc chỉ uống một lần trong ngày), khi cần thiết vẫn phải dùng phác đồ phối hợp để có thể đạt được đường huyết mục tiêu.
🔹Chú ý hướng dẫn người bệnh và thân nhân biết cách thực hiện phác đồ điều trị thầy thuốc đã cho, biết cách nhận biết các biểu hiện biến chứng đặc biệt là biến chứng hạ đường huyết, biến chứng hôn mê tiểu đường biết cách sơ cứu kịp thời biết cách khẩn trương đưa người bệnh đến đúng tuyến y tế cần thiết.
Tiểu đường là bệnh lý cần theo dõi thường xuyên và điều chỉnh lối sống phù hợp cho từng người bệnh. Việc điều trị lâu dài luôn cần sự phối hợp giữa người bệnh và Bác sĩ để đạt được mục tiêu điều trị ổn định, duy trì chất lượng sống và tránh các biến chứng nặng nề do bệnh gây ra. Người bệnh nên đến các cơ sở y tế uy tìn để được khám, tư vấn và điều trị an toàn - hiệu quả.