Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - Cơ sở 3
PHỤC HỒI YẾU LIỆT NỬA NGƯỜI BẰNG YHCT KẾT HỢP YHHĐ
Đột quỵ là nguyên nhân gây ra khuyết tật thường gặp nhất ở người lớn trên thế giới. Khiếm khuyết thần kinh sau đột quỵ thường gặp nhất liên quan vận động là người bệnh bị yếu liệt một nửa bên người, chiếm tỷ lệ 51,9%.
Nguyên nhân gây yếu liệt nửa người
Có 2 nguyên nhân chính là nhồi máu não và xuất huyết não. Nhồi máu não chiếm tỷ lệ khoảng 85,1%; xuất huyết não gồm xuất huyết trong não (8,3%) và xuất huyết khoang dưới nhện (5,4%); còn lại 1,2% không rõ nguyên nhân.
Những vấn đề người bệnh yếu liệt nửa người phải đối mặt là gì?
Người bệnh sau đột quỵ bị suy giảm khả năng hoạt động của chi trên dẫn đến không thể tự thực hiện các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Mất khả năng hoặc khó đi lại. mất thăng bằng, và mất khả năng điều hòa vì vậy người bệnh có nguy cơ té ngã, với tỷ lệ khoảng 50–70%. Co cứng sau đột quỵ là một biến chứng ảnh hưởng rõ ràng vào quá trình phục hồi yếu liệt. Tuy nhiên, nếu người bệnh không được tập luyện thì càng thúc đẩy tiến trình co cứng. Đau thường gặp ở người bệnh đột quỵ và có thể cản trở không chỉ việc phục hồi yếu liệt mà còn cả hoạt động hàng ngày. Ngoài ra người bệnh có thể gặp phải nhiều vấn đề khác như: tê bì tay chân, nói khó, khó nuốt, rối loạn tiểu tiện, loét da, trầm cảm… Vì những vấn đề trên mà người bệnh giảm khả năng quay lại với nghề nghiệp của mình.
Nguyên tắc điều trị cho người bệnh yếu liệt nửa người
− Tất cả người bệnh sau đột quỵ nên bắt đầu điều trị phục hồi chức năng ngay khi sinh hiệu ổn định. Trên cơ sở sinh lý bệnh, 3 tuần đầu sau đột quỵ được coi là giai đoạn đặc biệt quan trọng giúp phục hồi não.
− Người bệnh đột quỵ phải được lập kế hoạch điều trị cá nhân, với cường độ và thời gian trị liệu phù hợp.
− Nên thúc đẩy việc thực hành lặp đi lặp lại và đưa ra các nhiệm vụ mới, các kỹ năng nên liên quan đến thói quen hàng ngày của người bệnh.
Phục hồi yếu liệt nửa người bằng YHHĐ
Một số phương pháp tập luyện giúp phục hồi chức năng vận động như:
− Hoạt động trị liệu: đây là một hình thức tập luyện theo một động tác có nhiệm vụ cụ thể và lặp đi lặp lại.
− Kích thích thần kinh bằng xung điện qua da: có tác dụng giảm đau, giảm co cứng, cải thiện khả năng vận động.
− Thực tế ảo: việc sử dụng công nghệ vi tính cho phép người bệnh tham gia thực hành nhiệm vụ cụ thể trong môi trường ảo do máy tính tạo ra. Đây là phương tiện giúp tăng sự tương tác và duy trình luyện tập kéo dài.
− Sử dụng robot để hỗ trợ tập luyện cho người bệnh vừa thuận tiện và ít tốn nhân lực.
Một số nhóm thuốc có thể sử dụng giúp hỗ trợ phục hồi thần kinh cho người bệnh sau đột quỵ như:
− Thuốc tăng cường phục hồi có liên quan đến tính dẻo và tăng trưởng thần kinh sau đột quỵ. Hiện nay, trong số các loại thuốc tăng cường phục hồi vận động sau đột quỵ bằng chứng mạnh mẽ nhất là thuốc serotonergic và dopaminergic.
− Thuốc thúc đẩy bảo vệ thần kinh như Cerebrolysin.
Phục hồi yếu liệt nửa người bằng YHCT
Các phương pháp châm cứu giúp phục hồi yếu liệt đã được nghiên cứu và chứngminh như:
− Hào châm: Ưu điểm của hào châm là sử dụng kim có đường kính nhỏ, ít gây đau, an toàn và hầu như không ghi nhận tác dụng phụ.
− Điện châm: Điện châm có hiệu quả kích thích cơ yếu liệt. Ưu điểm là có thể thiết lập kích thích tần suất và cường độ cũng như thời gian một cách chính xác và định lượng được.
− Nhĩ châm: là một phương pháp được chứng minh có tác dụng phục hồi yếu liệt thông qua cơ chế kích thích dây thần kinh X.
− Laser châm: Ưu điểm của laser châm là không sử dụng kim vì vậy thích hợp sử dụng trên người bệnh đái tháo đường, người sợ kim.
− Mãng châm là kỹ thuật sử dụng loại kim to và dài, và khi châm thì sẽ châm xuyên từ huyệt này đến huyệt khác. Mãng châm được chứng minh là có hiệu quả phục hồi yếu liệt vượt trội.
− Đầu châm là kỹ thuật châm kim trên da đầu, được chứng minh có tác dụng kích thích vùng vỏ não tương ứng vì vậy có hiệu quả tốt trong phục hồi yếu liệt.
− Cấy chỉ có tác dụng phục hồi yếu liệt sau đột quỵ tương tự như hào châm. Hơn nữa, cấy chỉ có ưu điểm là người bệnh không cần châm kim mỗi ngày, vì chỉ tự tiêu đã được đưa vào huyệt nên sẽ có tác dụng kích thích lâu dài.
Một số bài thuốc YHCT thường dùng như Bổ dương hoàn ngũ thang, Bán hạ bạch truật thiên ma thang, Lục vị địa hoàng hoàn... Các bài thuốc này theo YHCT có tác dụng bổ khí, hoạt huyết khử ứ, thông kinh lạc, khu phong trừ đàm, tư âm bổ Can Thận. Và đã được chứng minh có tác dụng hạ huyết áp, điều chỉnh rối loạn lipid máu, tăng cường lưu thông máu vì vậy rất có lợi cho người bệnh sau đột quỵ.
Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - Cơ sở 3 là một trong những cơ sở y tế điều trị phục hồi cho người bệnh sau đột quỵ bằng các phương pháp Y học cổ truyền cùng với hệ thống trang thiết bị hiện đại như máy thực tế ảo phục hồi chức năng chi dưới và trí nhớ, máy phục hồi chức năng cân bằng 3D, máy laser châm, máy điện châm không kim, máy kích thích điện…. Với đội ngũ chuyên gia đầu ngành và việc điều trị luôn được tối ưu hóa với từng cá nhân người bệnh, Bệnh viện đã và đang tiếp nhận điều trị thành công cho rất nhiều trường hợp yếu liệt nửa người sau đột quỵ trong nhiều năm qua.
Có 2 nguyên nhân chính là nhồi máu não và xuất huyết não. Nhồi máu não chiếm tỷ lệ khoảng 85,1%; xuất huyết não gồm xuất huyết trong não (8,3%) và xuất huyết khoang dưới nhện (5,4%); còn lại 1,2% không rõ nguyên nhân.
Những vấn đề người bệnh yếu liệt nửa người phải đối mặt là gì?
Người bệnh sau đột quỵ bị suy giảm khả năng hoạt động của chi trên dẫn đến không thể tự thực hiện các hoạt động sinh hoạt hàng ngày. Mất khả năng hoặc khó đi lại. mất thăng bằng, và mất khả năng điều hòa vì vậy người bệnh có nguy cơ té ngã, với tỷ lệ khoảng 50–70%. Co cứng sau đột quỵ là một biến chứng ảnh hưởng rõ ràng vào quá trình phục hồi yếu liệt. Tuy nhiên, nếu người bệnh không được tập luyện thì càng thúc đẩy tiến trình co cứng. Đau thường gặp ở người bệnh đột quỵ và có thể cản trở không chỉ việc phục hồi yếu liệt mà còn cả hoạt động hàng ngày. Ngoài ra người bệnh có thể gặp phải nhiều vấn đề khác như: tê bì tay chân, nói khó, khó nuốt, rối loạn tiểu tiện, loét da, trầm cảm… Vì những vấn đề trên mà người bệnh giảm khả năng quay lại với nghề nghiệp của mình.
Nguyên tắc điều trị cho người bệnh yếu liệt nửa người
− Tất cả người bệnh sau đột quỵ nên bắt đầu điều trị phục hồi chức năng ngay khi sinh hiệu ổn định. Trên cơ sở sinh lý bệnh, 3 tuần đầu sau đột quỵ được coi là giai đoạn đặc biệt quan trọng giúp phục hồi não.
− Người bệnh đột quỵ phải được lập kế hoạch điều trị cá nhân, với cường độ và thời gian trị liệu phù hợp.
− Nên thúc đẩy việc thực hành lặp đi lặp lại và đưa ra các nhiệm vụ mới, các kỹ năng nên liên quan đến thói quen hàng ngày của người bệnh.
Phục hồi yếu liệt nửa người bằng YHHĐ
Một số phương pháp tập luyện giúp phục hồi chức năng vận động như:
− Hoạt động trị liệu: đây là một hình thức tập luyện theo một động tác có nhiệm vụ cụ thể và lặp đi lặp lại.
− Kích thích thần kinh bằng xung điện qua da: có tác dụng giảm đau, giảm co cứng, cải thiện khả năng vận động.
− Thực tế ảo: việc sử dụng công nghệ vi tính cho phép người bệnh tham gia thực hành nhiệm vụ cụ thể trong môi trường ảo do máy tính tạo ra. Đây là phương tiện giúp tăng sự tương tác và duy trình luyện tập kéo dài.
− Sử dụng robot để hỗ trợ tập luyện cho người bệnh vừa thuận tiện và ít tốn nhân lực.
Một số nhóm thuốc có thể sử dụng giúp hỗ trợ phục hồi thần kinh cho người bệnh sau đột quỵ như:
− Thuốc tăng cường phục hồi có liên quan đến tính dẻo và tăng trưởng thần kinh sau đột quỵ. Hiện nay, trong số các loại thuốc tăng cường phục hồi vận động sau đột quỵ bằng chứng mạnh mẽ nhất là thuốc serotonergic và dopaminergic.
− Thuốc thúc đẩy bảo vệ thần kinh như Cerebrolysin.
Phục hồi yếu liệt nửa người bằng YHCT
Các phương pháp châm cứu giúp phục hồi yếu liệt đã được nghiên cứu và chứngminh như:
− Hào châm: Ưu điểm của hào châm là sử dụng kim có đường kính nhỏ, ít gây đau, an toàn và hầu như không ghi nhận tác dụng phụ.
− Điện châm: Điện châm có hiệu quả kích thích cơ yếu liệt. Ưu điểm là có thể thiết lập kích thích tần suất và cường độ cũng như thời gian một cách chính xác và định lượng được.
− Nhĩ châm: là một phương pháp được chứng minh có tác dụng phục hồi yếu liệt thông qua cơ chế kích thích dây thần kinh X.
− Laser châm: Ưu điểm của laser châm là không sử dụng kim vì vậy thích hợp sử dụng trên người bệnh đái tháo đường, người sợ kim.
− Mãng châm là kỹ thuật sử dụng loại kim to và dài, và khi châm thì sẽ châm xuyên từ huyệt này đến huyệt khác. Mãng châm được chứng minh là có hiệu quả phục hồi yếu liệt vượt trội.
− Đầu châm là kỹ thuật châm kim trên da đầu, được chứng minh có tác dụng kích thích vùng vỏ não tương ứng vì vậy có hiệu quả tốt trong phục hồi yếu liệt.
− Cấy chỉ có tác dụng phục hồi yếu liệt sau đột quỵ tương tự như hào châm. Hơn nữa, cấy chỉ có ưu điểm là người bệnh không cần châm kim mỗi ngày, vì chỉ tự tiêu đã được đưa vào huyệt nên sẽ có tác dụng kích thích lâu dài.
Một số bài thuốc YHCT thường dùng như Bổ dương hoàn ngũ thang, Bán hạ bạch truật thiên ma thang, Lục vị địa hoàng hoàn... Các bài thuốc này theo YHCT có tác dụng bổ khí, hoạt huyết khử ứ, thông kinh lạc, khu phong trừ đàm, tư âm bổ Can Thận. Và đã được chứng minh có tác dụng hạ huyết áp, điều chỉnh rối loạn lipid máu, tăng cường lưu thông máu vì vậy rất có lợi cho người bệnh sau đột quỵ.
Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM - Cơ sở 3 là một trong những cơ sở y tế điều trị phục hồi cho người bệnh sau đột quỵ bằng các phương pháp Y học cổ truyền cùng với hệ thống trang thiết bị hiện đại như máy thực tế ảo phục hồi chức năng chi dưới và trí nhớ, máy phục hồi chức năng cân bằng 3D, máy laser châm, máy điện châm không kim, máy kích thích điện…. Với đội ngũ chuyên gia đầu ngành và việc điều trị luôn được tối ưu hóa với từng cá nhân người bệnh, Bệnh viện đã và đang tiếp nhận điều trị thành công cho rất nhiều trường hợp yếu liệt nửa người sau đột quỵ trong nhiều năm qua.
Ý kiến bạn đọc
Bạn cần đăng nhập với tư cách là Thành viên chính thức để có thể bình luận
Những tin mới hơn
Những tin cũ hơn
