THỐNG KINH (Menstrual cramps)

Thống kinh chia làm 2 loại chính:

• Thống kinh nguyên phát: trong 1-2 ngày đầu kỳ kinh, nồng độ prostaglandin ở nội mạc tử cung tăng lên làm kích hoạt cơn đau. Xảy ra từ lúc bắt đầu có kinh nguyệt, cơn đau có thể giảm dần theo tuổi, hoặc cũng có thể giảm sau khi sinh con.
• Thống kinh thứ phát: thường xuất hiện muộn sau nhiều chu kì kinh (thường độ tuổi 30-40), cơn đau kéo dài, có khi xuất hiện trước cả khi có kinh hoặc hết kinh. Do nhiều nguyên nhân như: bệnh viêm vùng chậu, lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung, u nang buồng trứng,… Ngoài đau bụng kinh bệnh còn có một số triệu chứng khác đi kèm như: khí hư nhiều, có mùi; kinh nguyệt không đều; ra máu bất thường giữa các kỳ kinh...

Dưới góc nhìn Đông y, thống kinh là do hai mạch Xung Nhâm không điều hòa mà sinh ra. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến điều này, phân chia ra hư chứng - thực chứng, nhưng phần nhiều đều do khí huyết ứ trệ, khí cơ điều hành không thư sướng, kinh mạch tắc trở nên phép chữa chú trọng vào lưu thông khí huyết và dưỡng huyết. Tùy theo thể bệnh mà có những bài thuốc hỗ trợ như: Ôn kinh thang, Đào hồng tứ vật thang gia giảm, Điều Can thang, Bát trân thang, Tuyên uất thông kinh thang...

Bên cạnh đó kết hợp châm cứu, xoa ấm vùng bụng và bấm những huyệt như : Túc tam lý, Tam âm giao, Tử cung, Trung cực, Quan nguyên, Khí hải, Thái xung... kết hợp cứu ấm (nếu thể hàn) có tác dụng hỗ trợ trị liệu.

Hiện nay nhiều bạn gái trẻ lạm dụng uống thuốc giảm đau (Paracetamol, NSAIDs,…) và thuốc tránh thai tại nhà mà không tham vấn ý kiến bác sĩ dẫn đến quá liều hay gặp phải các tác dụng phụ khi sử dụng lâu dài, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này.

Tuy nhiên có một số cách đơn giản bạn có thể tự làm trước nghĩ đến việc uống thuốc như:

• Tự pha một số trà thảo mộc (trà quế hồng táo, trà gừng): do ức chế một phần cơ thể sản xuất prostaglandin. Uống trong 2-3 ngày đầu hành kinh có thể hỗ trợ giảm đau bụng kinh.
• Túi chườm ngải tại nhà (làm giảm co thắt cơ tử cung): Lấy tất dày, bỏ gạo, muối hạt, lá ngải cứu sau đó cột lại. Bỏ vào trong lò vi sóng làm nóng từ 1-2 phút. Sau đó lấy ra bọc một lớp khăn mỏng phía ngoài rồi chườm ấm vùng bụng dưới và vùng thắt lưng cùng trong 15-20 phút mỗi lần.

THỐNG KINH LÀ CƠN ĐAU BỤNG RẤT THƯỜNG GẶP Ở NHIỀU PHỤ NỮ KHI ĐẾN NGÀY HÀNH KINH. GẶP BÁC SĨ TƯ VẤN ĐỂ GIÚP BẠN VƯỢT QUA CƠN ĐAU NÀY MỘT CÁCH NHẸ NHÀNG CŨNG NHƯ PHÁT HIỆN SỚM CÁC BỆNH LÝ PHỤ KHOA TIỀM ẨN.

BS Bùi Thị Yến Nhi
Khoa Khám Bệnh
Bệnh viện Đại học Y Dược - Cơ sở 3