Đảo ngược gan nhiễm mỡ bằng cách nào?

Hiện nay, qua các đợt khám sức khoẻ định kỳ cho nhân viên tại nhiều công ty, tỷ lệ phát hiện gan nhiễm mỡ rất cao – thậm chí ghi nhận ở cả người trẻ ngoài 20 tuổi. Theo thống kê của Hội Gan Mật Việt Nam, khoảng 50–60% dân số trưởng thành Việt Nam (~50 triệu người) mắc gan nhiễm mỡ. Điều đáng lo ngại là tỷ lệ mắc bệnh gan nhiễm mỡ do chuyển hoá ở người trẻ đang ngày càng tăng.

Vì bệnh thường không có triệu chứng nên nhiều người chủ quan, nghĩ rằng đây là bệnh lành tính, không ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe. Nhưng đó là quan niệm chưa đúng. Hiểu đúng về gan nhiễm mỡ – và thậm chí là đảo ngược được tình trạng này – là điều rất quan trọng.

Gan nhiễm mỡ là gì?

Gan nhiễm mỡ là tình trạng có hơn 5% chất béo tích tụ trong gan, gây ảnh hưởng đến chức năng gan. Có hai loại gan nhiễm mỡ:

Bệnh gan nhiễm mỡ do rượu: Là tình trạng mỡ tích tụ trong gan do uống nhiều rượu bia.

Bệnh gan nhiễm mỡ liên quan chuyển hoá (MAFLD): Xảy ra ở người thừa cân, béo phì, đái tháo đường type 2 hoặc có hội chứng chuyển hóa (kháng insulin, tăng huyết áp, tăng cholesterol, tăng triglycerid), hoặc do dùng một số thuốc như amiodarone, diltiazem, tamoxifen, steroid…

Hậu quả của gan nhiễm mỡ

Có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan

Sự phát triển của gan nhiễm mỡ liên quan chuyển hoá (MAFLD) rất nguy hiểm. Khoảng 25% người mắc gan nhiễm mỡ nếu không điều trị sẽ chuyển sang giai đoạn viêm gan nhiễm mỡ (NASH), được đặc trưng bởi phản ứng viêm của nhiều loại tế bào. Trong số này, khoảng 50% sẽ tiến triển thành xơ hóa gan, và sau đó có thể dẫn đến xơ gan và ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) – chiếm khoảng 25%.

Có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch

Theo một nghiên cứu công bố trên Tạp chí Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (JAHA), người mắc viêm gan nhiễm mỡ có nguy cơ cao bị suy tim, đặc biệt là suy tim tâm trương – loại suy tim với phân suất tống máu bảo tồn.

Ngoài ra, gan giữ vai trò quan trọng trong việc điều hòa cholesterol. Khi gan không xử lý được lượng cholesterol dư thừa, mỡ sẽ tích tụ tại các cơ quan khác như động mạch, gây tắc nghẽn và tăng nguy cơ đau tim. Vì vậy, gan nhiễm mỡ là yếu tố nguy cơ lớn của bệnh tim mạch, và việc điều trị kịp thời là cần thiết.

Có đảo ngược được gan nhiễm mỡ không?

Chúng ta có thể ngăn ngừa và thậm chí đảo ngược tình trạng gan nhiễm mỡ bằng cách thay đổi lối sống, sử dụng thuốc dưới sự hướng dẫn của bác sĩ và kiểm soát các yếu tố nguy cơ đi kèm.

Đảo ngược gan nhiễm mỡ bằng cách nào?

Công thức điều trị gan nhiễm mỡ: Thay đổi lối sống + Thuốc (theo chỉ định bác sĩ) + Điều trị yếu tố nguy cơ đi kèm

• Thay đổi lối sống

– Chiếm 50% hiệu quả điều trị. Với gan nhiễm mỡ nhẹ, chỉ cần thay đổi lối sống đúng cách đã có thể giúp đảo ngược bệnh mà không cần dùng thuốc.



– Giảm lượng calo nạp hàng ngày: Theo nhiều nghiên cứu, nếu giảm 20% lượng calo, các phản ứng viêm trong gan sẽ giảm đáng kể.

• Giảm cân đối với người thừa cân, béo phì:

Giảm 7–10% trọng lượng cơ thể kết hợp tập luyện thường xuyên là khuyến nghị tiêu chuẩn.

Không nên giảm cân quá mức hoặc ăn kiêng cực đoan gây thiếu chất, đặc biệt là protein – vì protein giúp vận chuyển mỡ ra khỏi gan.

• Chế độ ăn kiểu Địa Trung Hải:

– Nên ăn nhiều: Rau củ (bông cải xanh, cải xoăn, cà rốt…), trái cây (táo, cam, dâu…), hạt và đậu, ngũ cốc nguyên hạt, cá và hải sản, dầu ô liu, dầu quả bơ…

– Ăn vừa phải: Thịt gia cầm, trứng, sữa, phô mai, sữa chua.

– Hạn chế: Thịt đỏ (bò, heo, cừu…), trái cây nhiều đường, thực phẩm chế biến sẵn, ngũ cốc tinh chế, dầu tinh chế.

– Không nên dùng: Đồ uống có đường, rượu bia.

– Tập luyện thể thao: 150–200 phút mỗi tuần, chia 3–5 buổi.

• Thuốc

Với các trường hợp gan nhiễm mỡ trung bình – nặng, nếu thay đổi lối sống không đủ hiệu quả, người bệnh có thể cần dùng thêm thuốc. Tuy nhiên, thuốc điều trị cần có chỉ định cụ thể từ bác sĩ chuyên khoa.

Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM – Cơ sở 3, việc phối hợp điều trị Đông – Tây y trong điều trị gan nhiễm mỡ đã mang lại nhiều kết quả khả quan.

• Kiểm soát các yếu tố nguy cơ chuyển hoá đi kèm

Người bệnh cần tuân thủ điều trị nếu có các bệnh lý như:

– Rối loạn lipid máu

– Đái tháo đường type 2

– Tăng huyết áp

Việc kiểm soát tốt các bệnh đi kèm sẽ giúp quá trình điều trị gan nhiễm mỡ hiệu quả hơn.

Bác sĩ Chuyên khoa II – Nguyễn Thị Diễm Hương

Lịch khám Sáng thứ 5 hàng tuần

————————-

Mọi chi tiết xin liên hệ:

Bệnh viện Đại học Y Dược TP. Hồ Chí Minh – Cơ sở 3

221B Hoàng Văn Thụ – Phường 8 – Quận Phú Nhuận – TPHCM

Thời gian hoạt động:

– Thứ 2 đến Thứ 6 sáng từ 7h00 – 11h30, chiều từ 13h00 – 16h30.

– Thứ 7 từ 7h00 – 11h30, chiều Thứ 7 và ngày Chủ Nhật nghỉ.

Điện thoại: 02838.444.771 – 02838.420.070