Điều trị Huyết trằng (Khí hư) theo Y học cổ truyền

1. Huyết trắng là gì?

Huyết trắng chính là dịch âm đạo, hay còn gọi là khí hư. Huyết trắng đánh dấu sự phát triển và hoạt động của cơ quan sinh dục nữ, khi xuất hiện từ tuổi dậy thì và giảm dần ở thời kỳ mãn kinh.

Huyết trắng bình thường có màu trắng, dai, không mùi hoặc hơi tanh. Lượng huyết trắng ở mỗi người khác nhau dựa vào nồng độ nội tiết tố nữ và giảm dần theo độ tuổi. Ở giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh, sự suy giảm nồng độ estrogen sẽ khiến huyết trắng tiết ra ít hơn so với giai đoạn trước. Ngược lại trong thời điểm trước khi rụng trứng, khi mang thai hoặc quan hệ tình dục, lượng huyết trắng sẽ tiết ra nhiều hơn.

Đặc điểm huyết trắng ở mỗi giai đoạn của người phụ nữ như sau:

– Tuổi dậy thì đến hết tuổi thiếu niên: Đây là giai đoạn huyết trắng bắt đầu xuất hiện và có kinh nguyệt.
– Tuổi 20 đến giai đoạn mãn kinh: Từ năm 20 – 30 tuổi, lượng huyết trắng của người phụ nữ đạt mức cao nhất, sau đó giảm dần theo sự suy giảm nồng độ nội tiết tố nữ.
– Độ tuổi hậu mãn kinh: Thời kỳ hậu mãn kinh, sự điều tiết estrogen bị chững lại, lượng huyết trắng sụt giảm khiến phụ nữ bị khô âm đạo.

2. Phân loại huyết trắng:

Dựa vào đặc điểm màu sắc, số lượng và tính chất, có thể phân loại huyết trắng thành hai dạng: Huyết trắng sinh lý (huyết trắng bình thường) và huyết trắng bệnh lý.

Huyết trắng sinh lý:

Huyết trắng sinh lý (huyết trắng bình thường) có màu trắng đục, một số trường hợp hơi ngả vàng. Ở giai đoạn trước và sau rụng trứng, huyết trắng thường có số lượng ít và không dai. Huyết trắng ra nhiều hơn vào thời điểm rụng trứng, loãng và dai, có thể kéo dài bằng hai ngón tay.

Tác dụng của huyết trắng sinh lý: Huyết trắng sinh lý có tác dụng giữ ẩm cho âm đạo, tạo điều kiện thuận lợi để tinh trùng khỏe mạnh vào tử cung khi có trứng rụng, hoặc cản trở tinh trùng thâm nhập đó khi không có trứng.

Ở thời kỳ kinh nguyệt, dịch âm đạo tiết ra nhiều, chị em có thể cảm thấy ẩm ướt, khó chịu ở âm đạo. Sau khi hết chu kỳ kinh nguyệt, lượng huyết trắng tiết ra ít, cửa mình khô ráo do lượng estrogen giảm, lượng progesterone tăng. Đây là những biến đổi bình thường của dịch tiết âm đạo.

Huyết trắng bệnh lý có ba loại như sau:

– Huyết trắng màu trong: Dịch âm đạo có màu trong, trắng, nhầy dính, không có mùi hôi, có khi loãng như nước. Đây là dấu hiệu cơ thể bạn có thể mắc các bệnh như: u xơ tử cung, polyp cổ tử cung, lộ tuyến cổ tử cung, quá sản nội mạc tử cung do cường estrogen

– Huyết trắng màu vàng: Dịch âm đạo trong, vàng loãng, có váng như sữa. Đây có thể là dấu hiệu cơ thể bạn gặp các vấn đề do rối loạn tâm lý, rối loạn thần kinh thực vật.

– Huyết trắng màu đục: Dịch tiết âm đạo đặc, hôi và nhiều, thường có màu xanh và vàng, có bọt hoặc không phụ thuộc tác nhân gây bệnh. Huyết trắng màu đục có thể do virus, vi khuẩn, kí sinh trùng.

3. Nguyên nhân theo y học cổ truyền do:

– Tỳ hư
– Thận hư
– Thấp nhiệt, thấp độc

4. Triệu chứng theo y học cổ truyền thường gặp:

– Huyết trắng sắc trắng như mũi, không hôi.
– Huyết trắng ra nhiều liên miên, loãng trong như nước.
– Huyết trắng lượng nhiều, màu vàng như mủ hoặc có khi lẫn máu đặc dính mùi hôi hoặc đục như nước vo gạo.
– Vùng âm hộ rát đau hoặc ngứa nóng.
– Cảm giác lạnh bụng dưới, thắt lưng đau nhức, ù tai, tiểu đêm nhiều.
– Lòng bàn tay nóng, tinh thần mệt mỏi.
– Ăn ít tiêu lỏng hoặc chân phù.

5. Điều trị theo y học cổ truyền:

Điều trị dùng thuốc:

– Phép trị cho các thể: kiện tỳ ích khí, trừ thấp chỉ đới. Ôn bổ thận dương. Thanh nhiệt giải độc lợi thấp.

– Các bài thuốc thường dùng: Hoàn đới thang. Hữu qui hoàn. Long đởm tả can thang.
Gia giảm theo từng thể bệnh.

Điều trị không dùng thuốc: Hào châm, điện châm, cấy chỉ, xoa bóp bấm huyệt, cứu.

KHI PHÁT HIỆN DỊCH TIẾT ÂM ĐẠO BẤT THƯỜNG, ĐIỀU QUAN TRỌNG LÀ PHẢI ĐƯỢC THĂM KHÁM CẨN THẬN, LOẠI TRỪ CÁC NGUYÊN NHÂN KHÁC, TỪ ĐÓ PHÁT HIỆN SỚM, ĐIỀU TRỊ KỊP THỜI, TRÁNH VIÊM NHIỄM NẶNG ĐỂ LẠI BIẾN CHỨNG NGUY HIỂM, VÌ VẬY NGƯỜI BỆNH CẦN ĐƯỢC THĂM KHÁM CẨN THẬN TẠI CÁC CƠ SỞ Y TẾ.

Tác giả: Bác sĩ Nguyễn Phối Hiền