Đo Loãng xương (đo mật độ xương BMD) là gì?
Đo loãng xương hay đo mật độ xương (tên tiếng Anh Bone Mineral Density – BMD) là kỹ thuật sử dụng tia X hoặc hấp thụ tia X năng lượng kép (DEXA hay DXA), hay chụp CT để xác định hàm lượng canxi và các khoáng chất có trong xương. Đây là một kỹ thuật không xâm nhập, an toàn, không nguy hiểm và ít độc hại.
Tại sao cần đo loãng xương (BMD)?
Mục đích thực hiện xét nghiệm mật độ xương là sớm phát hiện những vấn đề về loãng xương (xương mỏng, yếu) và mất xương (giảm khối lượng xương) để có hướng điều trị càng sớm càng tốt. Việc điều trị sớm giúp ngăn ngừa tình trạng gãy xương. Các biến chứng của xương bị gãy liên quan đến loãng xương thường nghiêm trọng, đặc biệt là ở người già. Do đó, phát hiện sớm tình trạng loãng xương sẽ giúp chẩn đoán, điều trị kịp thời để cải thiện tình hình hoặc ngăn cho vấn đề không trở nặng.
Theo đó, việc đo lường mật độ xương được thực hiện nhằm mục đích:
– Xác nhận chẩn đoán loãng xương nếu bạn đã bị gãy xương
– Dự đoán khả năng gãy xương trong tương lai
– Xác định tỷ lệ mất xương
– Xem xét việc điều trị có hiệu quả
Đo loãng xương được chỉ định khi nào?
Có nhiều yếu tố nguy cơ gây loãng xương, trong đó nhóm đối tượng cần được tiến hành đo mật độ xương bao gồm:
– Nhóm tuổi cao, phụ nữ trên 65 tuổi và nam giới trên 70 tuổi
– Tiền sử gia đình bị gãy xương.
– Sử dụng thuốc thuộc nhóm steroid (như prednisone) lâu dài hoặc một số loại thuốc khác cũng gây cản trở quá trình tái tạo xương và gây loãng xương.
– Người mắc một số bệnh, bao gồm viêm khớp dạng thấp, đái tháo đường loại 1, bệnh gan, bệnh thận, cường giáp hoặc cường cận giáp
Đo mật độ xương có hại không?
Kỹ thuật quét mật độ xương sử dụng liều bức xạ rất thấp nên an toàn với hầu hết mọi người, mọi độ tuổi. Tuy nhiên, kỹ thuật này không được khuyến khích cho phụ nữ mang thai để tránh gây hại cho thai nhi.
Đo loãng xương ở đâu để được điều trị tốt nhất?
Hiện nay, với nhiều phương tiện hiện tại, hầu hết các cơ sở y tế đều có thể thực hiện được kỹ thuật đo mật độ xương và đây là một kiểm tra ngày càng phổ biến hơn.
Tại Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM – Cơ sở 3 đã triển khai hệ thống máy đo mật độ xương hiện đại cùng với đội ngũ y bác sĩ đầu ngành dày dặn kinh nghiệm, người bệnh sẽ được khám – chẩn đoán và tư vấn điều trị một cách an toàn – hiệu quả.
Với hệ thống máy đo mật độ xương bằng phương pháp đo hấp thụ tia X năng lượng kép (dual energy X-ray absorptiometry- DEXA). Được Tổ chức Y tế Thế giới đánh giá tốt, có độ chính xác cao và lượng tia X vào cơ thể thấp hơn so với phương pháp hấp thụ photon và phương pháp chụp cắt lớp định lượng.
Các chỉ định đo mật độ thường quy:
– Đo mật độ xương cột sống
– Đo loãng xương cổ xương đùi
– Đo loãng xương cẳng tay
– Đo mật độ xương toàn thân
Thời gian thực hiện nhanh chóng chỉ từ 30-60 phút.
Bệnh lý loãng xương thường diễn tiến âm thầm tuy nhiên nếu không được phát hiện kịp thời sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như gãy xương, lún xẹp cột sống,… Bên cạnh việc sinh hoạt, tập luyện đúng cách và giữ chế độ dinh dưỡng cân bằng cũng là một cách để phòng ngừa bệnh lý này.
Tác giả bài viết: KTV. Vương Hoài Khanh