Giảm nhanh viêm tuyến vú bằng “nước sắc ngẫu tiết công anh”

phụ khoa - 06/06/2024

Viêm tuyến vú thường xảy ra ở phụ nữ đang cho con bú. Đây là một bệnh viêm nhiễm có tỷ lệ mắc trên lâm sàng tương đối cao, bệnh không chỉ ảnh hưởng đến việc cho con bú bình thường của người mẹ mà nếu không được điều trị kịp thời có thể trở nên trầm trọng và gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn như áp xe.

Theo y học cổ truyền bệnh là do ứ đọng sữa hoặc tắc trở tuần hoàn khí huyết, Can khí uất kết tạo nên hòn khối thậm chí nhiệt độc làm hủ hóa thành mủ tại tuyến vú.

Khi điều trị là quan trọng nhất là sơ thông tuyến vú, bài tiết sữa ứ trệ ra khỏi, tiêu ung, hóa ứ. Tùy theo triệu chứng và giai đoạn viêm tuyến vú, y học cổ truyền dựa theo từng thể bệnh mà dùng các thuốc thanh nhiệt, giải độc, hoạt huyết hóa ứ tiêu ung, sơ Can khí, lợi sữa để hỗ trợ giảm triệu chứng, mà không ảnh hưởng đến việc trẻ bú mẹ. Bên cạnh đó việc tư vấn tâm lý cho người mẹ, hướng dẫn tư thế cho bú cũng góp phần giảm triệu chứng, phòng ngừa tái phát.

Ở giai đoạn đầu, sữa ứ trệ người mẹ cảm thấy mệt mỏi, sưng đau vú, khó chịu vùng ngực, sữa ra không đều, đau hoặc cảm giác nóng rát liên tục trong khi cho con bú, sắc da vùng vú đỏ nhẹ hoặc không đỏ, có hòn cục nhỏ, kèm theo người sốt nhẹ có thể dùng ngay công thức nước sắc “Ngẫu tiết công anh” để hỗ trợ giảm nhanh các triệu chứng của viêm tuyến vú..

Nguyên liệu: 50 gam ngẫu tiết tươi (củ sen tươi) và 40 gam bồ công anh. Nếu chỗ viêm có sưng tấy đỏ, toàn thân hơi hâm hấp sốt có thể thêm 50gr xích tiểu đậu (đậu đỏ) vào sắc chung để tăng hiệu quả.

Cách làm: Làm sạch củ sen và cắt thành từng lát mỏng. Bồ công anh, xích tiểu đậu rửa qua cho sạch. Cho tất cả các nguyên liệu đã sơ chế vào nồi, thêm một lượng nước thích hợp rồi đun sôi ít nhất 1 tiếng, lọc lấy nước lần một. Rồi thêm nước đun tiếp thêm lần hai, chắt lấy nước và trộn đều nước sắc của cả 2 lần, chia làm 3 lần uống ấm mỗi ngày. Có thể uống liên tục trong 3- 5 ngày.

Theo y học cổ truyền ngẫu tiết (củ sen) có vị ngọt, mát tính bình; qui kinh Tâm, Can, Tỳ Vị; khi sử dụng có tác dụng lương huyết chỉ huyết, thanh tả vị hỏa, tiêu thực, bổ tâm, thanh nhiệt. Còn vị thuốc bồ công anh có vị đắng ngọt, tính mát; qui kinh Can, Vị; có tác dụng thanh nhiệt giải độc, mát huyết, tiêu các khối u, thông sữa, thanh Can. Kết hợp với xích tiểu đậu có vị ngọt hơi chua, tính bình; qui kinh Tâm và Tiểu trường; có tác dụng hành huyết ứ, giải độc bài nùng, lợi tiểu tiêu thũng, kiện Tỳ. Vì vậy, nước sắc này có tác dụng lương huyết, tiêu viêm, thanh nhiệt giải độc, lợi sữa có tác dụng rất tốt trong điều trị viêm tuyến vú.

Trong khi sử dụng nước sắc ngẫu tiết công anh có thể phối hợp thêm với xoa bóp, day bấm huyệt, nắn vuốt theo hướng xuôi xuống đầu vú, mục đích là để thông sữa, và làm giảm đau tức một phần.

Tác giả: Bác sĩ Chuyên khoa I – Bùi Thị Yến Nhi