Ngày Thế giới Không Thuốc lá 31/5: Chung tay Bảo vệ Sức khỏe và Môi trường

Ngày 31/05 hằng năm được chọn là Ngày Thế giới Không Thuốc lá bởi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) với nỗ lực nhằm tuyên truyền đến cộng đồng về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe con người.

Thuốc lá chứa hơn 7000 hóa chất, trong đó có rất nhiều chất độc hại và thậm chí có thể gây nghiện, gây ung thư như: Nicotine, Hắc ín, Carbon Monoxide (CO), Benzen, Formaldehyde, Hydrogen Cyanide,… Các chất này cũng được tìm thấy trong thuốc lá điện tử, vì vậy, việc sử dụng thuốc lá điện tử thay thế cho thuốc lá hiện nay không làm giảm khả năng mắc các bệnh liên quan đến việc hút thuốc lá.

Tác hại của Thuốc lá đối với sức khỏe con người:

• Ung thư: Thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư phổi, chiếm khoảng 85% các trường hợp mắc bệnh theo thống kế của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (American Cancer Society – ACS).
• Ngoài ung thư phổi, thuốc lá còn gây ung thư miệng, họng, thực quản, dạ dày, tụy, thận, bàng quang và cổ tử cung.
• Bệnh tim mạch: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bao gồm bệnh mạch vành, đau tim và đột quỵ. Nicotine trong thuốc lá làm tăng huyết áp và nhịp tim, gây hại cho mạch máu và tăng nguy cơ tắc nghẽn mạch máu.
• Bệnh hô hấp: Thuốc lá gây ra các bệnh hô hấp mãn tính như viêm phế quản mãn tính và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD). Khói thuốc làm tổn thương phế nang và đường dẫn khí, gây khó thở và giảm khả năng hô hấp.
• Ảnh hưởng đến thai nhi và trẻ nhỏ: Phụ nữ mang thai hút thuốc lá hoặc tiếp xúc với khói thuốc thụ động có nguy cơ cao bị sảy thai, sinh non và sinh con nhẹ cân. Trẻ em sống trong môi trường có khói thuốc lá dễ mắc các bệnh hô hấp, viêm tai giữa và có nguy cơ bị đột tử cao hơn.
• Đối với thuốc lá điện tử dù không chứa nhiều hóa chất độc hại như thuốc lá truyền thống, thuốc lá điện tử vẫn chứa nicotine và các hóa chất gây ung thư khác. Các chất này có thể gây hại cho phổi và hệ thống tim mạch.
• Ảnh hưởng đến thanh thiếu niên: Thuốc lá điện tử thường được tiếp thị nhắm đến thanh thiếu niên với các hương vị hấp dẫn. Nicotine trong thuốc lá điện tử gây nghiện mạnh và có thể ảnh hưởng xấu đến sự phát triển não bộ của thanh thiếu niên.
• Nguy cơ cháy nổ: Pin của thuốc lá điện tử có nguy cơ gây cháy nổ, gây ra thương tích nghiêm trọng. Việc vứt đầu lọc thuốc lá sau khi hút thuốc không được dập tắt cũng có thể gây ra tình trạng cháy nổ, gây nên nhiều hậu quả nặng nề.

Tác hại của Thuốc lá đối với Môi trường:

• Ô nhiễm đất và nước: Đầu lọc thuốc lá là một trong những loại rác thải phổ biến nhất, làm ô nhiễm đất và nước, gây hại cho động vật hoang dã và hệ sinh thái.
• Sử dụng tài nguyên: Việc trồng cây thuốc lá đòi hỏi nhiều tài nguyên đất và nước, gây suy thoái đất và cạn kiệt nguồn nước.
• Ô nhiễm không khí: Khói thuốc lá góp phần gây ô nhiễm không khí, ảnh hưởng đến chất lượng không khí và sức khỏe cộng đồng.

Lời khuyên dành cho Cộng đồng:

• Bỏ thuốc lá: Nếu bạn đang hút thuốc, hãy tìm cách bỏ thuốc lá ngay hôm nay. Có nhiều phương pháp và hỗ trợ từ y tế để giúp bạn cai nghiện thuốc lá thành công. Trong đó, các phương pháp như châm cứu, nhĩ hoàn (châm cứu ở loa tai) và một số phương pháp không dùng thuốc đã được nghiên cứu, chứng minh sự hiệu quả trong quá trình cai thuốc lá.
• Tại Việt Nam, Bộ Y tế cũng đã có phác đồ sử dụng châm cứu, nhĩ châm trong hỗ trợ cai thuốc lá. Bạn có thể đến các Bệnh viện có chuyên khoa Y học cổ truyền để được hỗ trợ bởi các chuyên gia.
• Tránh khói thuốc thụ động: Bảo vệ bản thân và gia đình khỏi khói thuốc thụ động bằng cách không cho phép hút thuốc trong nhà và nơi làm việc. Hãy tạo môi trường không khói thuốc để đảm bảo sức khỏe cho mọi người xung quanh.
• Hỗ trợ người thân bỏ thuốc: Khuyến khích và hỗ trợ người thân, bạn bè bỏ thuốc lá. Cùng nhau, chúng ta có thể tạo ra một môi trường sống lành mạnh và không khói thuốc.
• Nâng cao nhận thức: Tham gia vào các hoạt động tuyên truyền và giáo dục về tác hại của thuốc lá và lợi ích của việc bỏ thuốc lá. Hãy trở thành người tiên phong trong việc lan tỏa thông điệp vì một cộng đồng khỏe mạnh.
• Bảo vệ môi trường và phòng chống cháy nổ: Hãy bỏ rác đúng nơi quy định, đặc biệt là đầu lọc thuốc lá, để giảm thiểu ô nhiễm môi trường, đảm bảo việc dập tắt tàn thuốc lá hạn chế khả năng gây cháy nổ.

Tác giả: UMC3 Communication Team0